«Σβούροι» Παριανοί

Το παιχνίδι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής παράδοσης. Τα παιδιά των προηγούμενων γενεών μεγάλωσαν με διαφορετικό τρόπο από τα παιδιά της σύγχρονης εποχής. Μπορούσαν πιο συχνά να τρέχουν ελεύθερα στους δρόμους και να παίζουν στις πλατείες και στους αγρούς, κοντά στο φυσικό περιβάλλον. Είχαν τη δυνατότητα να αυτοσχεδιάζουν ελεύθερα και να δημιουργούν παιχνίδια βγαλμένα από τη φαντασία τους, αναλόγως με τα υλικά και το χώρο που είχαν στη διάθεσή τους.

Οι πολυμελείς οικογένειες αποτελούσαν ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη ομαδικών δραστηριοτήτων, καθώς τα παιδιά μάθαιναν να μοιράζονται υλικά αγαθά, αλλά και συναισθήματα, αξίες, παραδόσεις. Τα απλά και λιτά αντικείμενα που ήταν διαθέσιμα, σε συνδυασμό με την παιδική ευρηματικότητα, προσέφεραν στις παιδικές ψυχές χαρά κι ενθουσιασμό.

Με το πέρασμα του χρόνου, τα παιχνίδια εξελίσσονται ή τροποποιούνται ανάλογα με τα δεδομένα της εκάστοτε εποχής. Πολλά από τα παραδοσιακά παιχνίδια της Πάρου, όπως και άλλων περιοχών, έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα αυτούσια ή με μικρές παραλλαγές και διαφοροποιήσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τοπικών παιχνιδιών είναι τα σκλαβάκια, η αμπάριζα, οι δεκάρες-αμάδες, το μπιζ, η παστέλα ή κουτσό, τα πεντόβολα, το παιχνίδι με σπάγκο, το γιάντες, οι «σβούροι» (σβούρες), η μάνα τόπι, οι μπάλες, το ξυλάκι, το κρυφτό, η πινακωτή, τα τσέρκια, το μπλον, το φίτμπολ.

Σβούρα είναι ένα «κωνικό αντικείμενο, συνήθως από ξύλο, με το οποίο παίζουν τα παιδιά στηρίζοντάς το όρθιο στο έδαφος και κάνοντάς το να περιστρέφεται» (Μπαμπινιώτης, 1998, σ. 1593). Στο παριανό γλωσσικό ιδίωμα, ο όρος αποδίδεται με αρσενικό σε πληθυντικό. Οι «σβούροι» παίζονται σε χωμάτινο επίπεδο. Οι παίκτες χωρίζονται σε δύο ομάδες. Σχεδιάζουν ένα μεγάλο κύκλο και τοποθετούν τις σβούρες τους στη μέση του κύκλου. Έπειτα βγαίνουν έξω από τον κύκλο, αρχίζουν ένας – ένας με τη σειρά ανά ομάδα, να πετάνε τη σβούρα τους με τη βοήθεια σπάγγου, με δύναμη προς το κέντρο του κύκλου, έχοντας στόχο να βγάλουν όσο περισσότερες σβούρες μπορούν έξω από αυτόν. Νικήτρια ομάδα είναι τελικά αυτή που θα βγάλει τις περισσότερες σβούρες.

Στο παρελθόν, κάθε παιδί προμηθευόταν από ξυλουργούς και τορναδόρους τις σβούρες του. Η κατασκευή ξύλινων σβούρων σε τόρνο παρουσιάστηκε το 2019 στο φεστιβάλ «Διαδρομές στη Μάρπησσα» από τον Φανούρη Πετρόπουλο.